Genel Bilgiler
Akdeniz, Ege bölgeleri geçiş zonunda, Muğla ili sınırları içinde yer almaktadır. 1996 yılında milli park ilan edilmiştir. Yüz ölçümü 29.206 hektardır.
Milli parkta, taban suyu yüksek olan düzlüklerde sığla ağacı toplulukları bulunmaktadır. Alandaki yaygın ağaç türü ise kızılçamdır. “suyun bol olduğu yerlerde sığla ağaçları bulunmakta, güney bakılarda maki bitki örtüsüne rastlanmaktadır.” Dere yataklarında zakkumlar, pembe çiçekleriyle yaz boyunca peyzaja renk katmaktadırlar.
Milli parkta yaban keçisi, yaban domuzu, sansar, tavşan, sincap ve kirpi gibi memeli hayvanlarla, ötücü kuşlar ve sürüngenler yaşamaktadır.
Kaynak Değerler
Marmaris Milli Parkı; Önemli Kuş Alanı, Önemli Doğa Alanı, Önemi Bitki Alanı, Önemli Memeli Alanı, Sıfır Yokoluş Alanı ve Sıcak Bölge Alanıdır.
PHYSKOS KENTİ: Marmaris’in yaklaşık 2 km. kuzeyinde, Beldibi yerleşiminin batısındaki Asartepe mevkiinde yer alan antik kentten günümüze yalnızca sur duvarları kalmıştır. 22.04.1992 tarihinde Kültür Bakanlığı, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından 1.ci derece Arkeolojik Sit Alanı olarak ilan edilmiştir.
AMOS HARABELERİ: Turunç yerleşimi ile Kumlubük’ü ayıran Asarcık Burnundaki tepenin üzerinde yer alan harabeler, Helenistik devirden kalma tiyatro, tapınak ve sur duvarlarından oluşmaktadır. Amos harabeleri 14.10.1978 tarihinde I. ve III. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak ilan edilmiştir.
GAVUR SANCAĞI: Turunç’tan Kumlubük’e ulaşımı sağlayan karayolunun sağ tarafında kalan Turunç yerleşiminden yaklaşık 2 km. mesafedeki Sandaleyik Tepesinde yer alan kesimde, Helenistik döneme ait bazı kalıntılar bulunmaktadır. Kalıntıların bulunduğu alan 14.10.1978 tarihinde I. Derece Arkeolojik Sit alanı olarak ilan edilmiştir.
MARMARİS KALESİ: 1557 yılında Kanuni Sultan Süleyman tarafından yaptırılan kale, şu andaki Yat Limanı ve ticaret merkezi arasında kalan tepe üzerinde yer almaktadır. Kale çevresinde eski Muğla evlerinin değişikliğe uğramamış birkaç örneğini görmek mümkündür. Tarihi dokunun tamamıyla olmasa bile büyük bir bölümünün bozulduğu kale ve çevresinde yaklaşık 4 hektarlık bir alan Kentsel Sit Alanı olarak ilan edilmiştir.
Kültürel Değerler
Marmaris Milli Parkının, doğal kaynak değerlerinin yanısıra zengin tarihi geçmişinden bugüne kalan ve sit alanı statüsünde olan arkeolojik kalıntılar; Amos harabeleri, Physkos Antik kenti, Gavur Sancağı, Nimara Adası eski köy yerleşim kalıntıları ve manastır kalıntılarıdır. Ayrıca, doğal özellikleri açısından önem arzeden Nimara adası, Adaağzı mevkii, Günnücek ormanı, Keçi ve Bedir Adası doğal sit alanı olarak ilan edilmiştir.
Marmaris yerleşim merkezinin içinde eski kentin kuruluş yeri kentsel sit alanıdır. Marmaris ilçesinin yaklaşık 2000 senelik geçmişinden günümüze ne yazık ki çok az tarihi eser kalmıştır. Başlıcaları; Physkos kenti, Amos harabeleri, Gavur Sancağı ve Marmaris Kalesidir.
Flora Bilgileri
Marmaris Milli Parkında yapılan çalışmalara göre araştırma sahasında toplam tür, alt tür ve varyete düzeyinde olmak üzere toplam 724 bitki taksonu tespit edilmiştir. Bu taksonlardan 14 tanesi açık tohumlu bitkiler grubunda yer alırken geriye kalan 710 takson kapalı tohumlu bitki grubundandır.
Alanda yapılan flora çalışmasına göre Marmaris Milli Parkı’nda 22 vasküler bitki ailesine ait 64 endemik bitki tespit edilmiş olup, tespit edilen endemik türlerin 43 tanesi “CR” (kritik derecede tehlike altında), 17 tanesi “LC” (Düşük risk), 2 tanesi “EN” (Tehlikede) ve 2 tanesi “VU” (Hassas, tehlike altına girebilir, zarar görebilir) kategorisindedir.
Sığla Ağacı yöresel endemik bir türdür ve Milli Parkta kıyı alanlarında yayılış göstermektedir.
Milli Park; hem deniz hem orman alanlarına sahip olduğundan, korunması ve yönetilmesi deniz ve karasal biyoçeşitlilik için önemlidir. Milli Parkın doğal değerleri; Kızılçam ormanları, bölgeye özgü Günlük ağacı doğal yayılım alanları, orman dışı vejetasyon alanları (Maki, Frigana, Frigana öncesi otsu bitkiler) ekolojik açıdan önemli doğal değerlerdir.
Jeomorfolojik yapıya bağlı olarak gelişen kaya blokları, mağara, dolinler, delta ağzı diğer önemli doğal değerlerdir. Saha yer yer kızılçam ormanı olup kızılçam meşçereleri ile yüksek maki florasından oluşmaktadır.
Tür olarak bakıldığında; ağaç olarak; Kızılçam, Karaçam, Sığla, Dallı Akdeniz Servisi, Ağaççık olarak; Kermes meşesi, Pırnal meşesi, Boz pırnal meşesi, Bodur ardıç, Yabani zeytin, Kocayemiş, Tespih, Defne, Sumak, Keçi boynuzu, Sandal, Menengiç, Çalı ve Otsu olarak; Zakkum, Laden, Adaçayı, Eğrelti, Funda, Geven, Hayıt, Kekik, Rezene vb. tespit edilmiştir.
Fauna Bilgileri
Milli Parkta; 106 omurgasız türü, 34 Balık türü, 37 Memeli türü, 32 Sürüngen türü, 7 Çiftyaşamlı türü, 84 kuş türü tespit edilmiştir.
Yaban keçisi, Yaban domuzu, Tilki, Çakal, Porsuk, Karakulak, Ayı, Sansar, Tavşan, Sincap Fare, Kirpi, Oklu kirpi, Yılan türleri, Kertenkele türleri, Güvercin, Şahin, Atmaca, Kerkenez, Kartal, Ada Doğanı, Kınalı keklik, Karatavuk, Ardıç kuşu, Gümüş martı, Karabaş martı, Ada martısı, Kızılgerdan, Çıvgın, Baştankara, Serçe, Saka, İspinoz, Kara kızılkuyruk vb. olarak tespiti yapılmıştır.
Rekreasyon İmkanları
Park alanı içinde; Orientering; yön bulma yarışmaları (orman içinde ), doğa yürüyüşleri, yürüyüş yolları, dağ aşma yarışmaları, paintball, çamur yarışları, dağ bisikleti, botanik turları (endemik bitki turları, nadir veya çiçekli bitki turları, mantar turları), doğal yaşamı gözlem turları (yaban keçisi gözlem turları, orman kuşları ve adakuşları gözlem turları vb.), kaya tırmanma, dalış turları, amatör balık avlama turları, triatlon ; (1500 m yüzme + 40.000 m bisiklet + 20.000 m koşu olacak biçimde Adaağzı-Nimara-İçmeler-Marmaris-Adaağzı güzergahında) yapılmaktadır. Bu aktiviteler Milli Park çevresini turizm açısından önemli hale getirmektedir.