Genel Bilgiler
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı; Orman ve Su İşleri Bakanlığı II.Bölge Müdürlüğü Çanakkale İl Şube Müdürlüğü’ne bağlı Çanakkale İli, Bayramiç İlçesi, Evciler Köyü sınırları içerisinde yer almakta olup Evciler Köyü’ne yaklaşık 6 km mesafede ve 490 m rakımdadır.
Tabiat Parkı alanı, 1986 yılında tescil edilerek Orman Genel Müdürlüğü sorumluluğu altında “B tipi” mesire yeri statüsünde yönetilmekte iken Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğüne devredilmiş, Bakanlık makamının 11.07.2011 tarih ve 903 sayılı Olur’ları ile statüsü değiştirilerek 5,85 ha’lık alanıyla Tabiat Parkı olarak ilan edilmiştir. Söz konusu Tabiat Parkı 19.02.2008-31.12.2036 tarihleri arasındaki sürede19.02.2008 tarihinde Ayazma B tipi Mesire olarak Evciler Muhtarlığına ihale edilmiş olup;11.07.2011 tarihinde Tabiat Parkı ilan edildikten sonra da sözleşme halen geçerlidir.
Flora Bilgileri
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı florası ile ilgili yapılmış özel bir araştırma bulunmamakla birlikte alanın güneyinde yer alan Kazdağı ise floristik yönden iyi bilinen, yaklaşık 800 taksonun kayıtlı olduğu önemli bitki alanlarından biridir. Florasının %26’sı Akdeniz elementi, %17.6’sı Avrupa-Sibirya elementi ve %1.3’ü İran-Turan elementi olduğu belirlenmiştir. Kazdağı florasında 23’ü yalnız bu dağa özgü olmak üzere en az 68 nadir (ülke çapında) bilinen bitki bulunmaktadır. Tabiat Parkı içerisinde ise; karaçam ormanı ve dere vejetasyonu (kestane, gürgen, meşe, ıhlamur kayın, menengiç, akçakesme) hakimdir.
Fauna Bilgileri
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı florası ile ilgili yapılmış özel bir araştırma bulunmamakla birlikte alanın güneyinde yer alan Kazdağı ise floristik yönden iyi bilinen, yaklaşık 800 taksonun kayıtlı olduğu önemli bitki alanlarından biridir. Florasının %26’sı Akdeniz elementi, %17.6’sı Avrupa-Sibirya elementi ve %1.3’ü İran-Turan elementi olduğu belirlenmiştir. Kazdağı florasında 23’ü yalnız bu dağa özgü olmak üzere en az 68 nadir (ülke çapında) bilinen bitki bulunmaktadır. Tabiat Parkı içerisinde ise; karaçam ormanı ve dere vejetasyonu (kestane, gürgen, meşe, ıhlamur kayın, menengiç, akçakesme) hakimdir.
Kaynak Değerler
Alanının batısından Çınarcık deresi, kuzey sınırından ise Ayazma deresi geçmektedir. Alana ismini veren Ayazma Pınarı, alanın güneyinde yer almaktadır. Güneybatıda, Çınarcık deresi üzerinde yapılmış bir adet bent bulunmakta ve bu bentin hemen alt bölümündeki kayalıkların içerisinden 6 noktada su patlamaktadır. Çınarcık Deresi, bentten sonra dar ve dik kayalık vadi içerisinden geçerek, iç yolun üzerine yapılmış olan köprünün altından bir şelale halinde akarak cadı kazanı oluşumuna düşer. Bu noktadan sonra geniş bir kanyon içerisinden akarak saha dışına çıkar. Oldukça bol su kaynaklarına sahip olan alanın içme ve kullanma suyu problemi bulunmamaktadır. Ayrıca alan iklimi, zengin bitki ve hayvan çeşitliliği, tarımsal potansiyeli, mitolojisi yanı sıra “Bin Pınarlı İda” olarak adlandırılacak derecede bol su kaynaklarıyla zengin olan Kazdağı eteklerindedir.
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı ve çevresinde en azından Paleozoyik döneminden Neojen dönemine kadarki çok geniş bir zaman aralığında (300 milyon yıldan daha uzun bir süre) gelişmiş birbirinden çok farklı nitelikte ve yaşta kaya toplulukları bulunmaktadır.
Alan, Erinç’e göre ülkemizin 4 makro iklim tipinden biri olan, Akdeniz İklim Tipi’nin, Marmara alt iklim tipi içerisinde yer almaktadır. Buna göre, asıl Akdeniz iklimine göre daha az yaz sıcaklığı, oldukça soğuk kışlar, normal kar yağışı, daha sık don olayı, daha fazla bulutluluk oranına sahiptir. Türkiye yağış etkenliği haritasına göre (Erinç 1965) planlama alanı “Yarı Nemli” yağış etkenliği sınıfı içerisindedir. Çanakkale meteoroloji istasyonunun verilerine göre en fazla esen rüzgârlar; Kuzey- Doğu ve Kuzey- Kuzeydoğu yönlüdür. Diğer yönlerden esen rüzgârlar ise yok denecek kadar azdır. Ortalama fırtınalı gün sayısı 25,5 ve ortalama kuvvetli rüzgârlı gün sayısı 114,4 tür. Buda yörenin son derece rüzgârlı olduğunu göstermektedir. Kullanım periyodunu oluşturan Mayıs- Eylül ayları arasında ortalama sıcaklık 17,3 derece ile 24,6 derce arasında, ortalama nispi nem %62 ile %72 arasında değişmektedir. Yağışlar Haziran-Temmuz-Ağustos ve Eylül aylarında ortalamanın çok altına düşmektedir. Özellikle Temmuz ve Ağustos aylarında 11,3 mm ve 7,4 mm.lik değerlerle oldukça düşük seviyelere inmektedir.
Alanın hidrojeolojisine baktığımızda Kayaç türlerinin oldukça etkili bir tektonizma sonucunda kıvrımlı ve kırıklı bir yapı sergilediği ve bölgeye 800-1000 mm/yıl yağış düştüğü anlaşılmaktadır.
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı alanı humuslu orman toprağı ve kayalıklardan oluşmaktadır.
Kültürel Değerler
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı’ nı içerisinde bulunduran Bayramiç ilçesinin tarihi Troai Krallığına kadar gitmektedir. Bayramiç ve çevresindeki yerleşimler oldukça erken döneme gitmesine karşın, bugüne kadar gelebilen ve gezilip görülebilecek kalıntılar çok azdır.
Ayazma, Ortodoks Hristiyanlarınca kutsal sayılan kaynak veya pınarlara verilen isimdir. Bu isimlendirme günümüze kadar gelerek geçerliliğini devam ettirmektedir. Ayazma Pınarı Tabiat Parkı’nın ismini almış olduğu pınar da zamanında Hristiyanlarca bu ismi aldığından Ayazma ismi ile anılmaya devam etmektedir.
Alan piknik amaçlı kullanılmakla birlikte dünyanın ilk güzellik yarışmasının İda (Kaz) Dağında yapıldığına ilişkin mitolojik efsaneye dayanılarak her yıl Bayramiç Belediyesi ve Evciler Muhtarlığınca ağustos ayında tertip edilen festivallere yoğun bir katılım olmaktadır.
Kazdağı-Ayazma orman içi dinlenme yeri, efsanelere konu teşkil etmiş tarihsel geçmişi, kendine özgü florası-faunası, dünyada Alplerden sonra en yüksek oksijen oranına sahip olan, soğuk suları, rekreasyon alanları ve temiz havasıyla rekreasyonel turizm açısından önemli bir potansiyel oluşturmaktadır.
Bayramiç ilçe merkezinde çarşamba ve cumartesi günleri pazar kurulmakta ve burada yetiştirilen bitkilerle birlikte mevsimine göre çeşitli yabani bitkiler de satılmaktadır. Özellikle Bayramiç köylerinden getirilen ürünlerin bu pazarda topluca görülebilmesi mümkündür. Bayramiç yöresinde tarhana çorbası, keşkek, bulgurlu mantı, nohut ekmeği, kabak böreği ve höşmerim tatlısı halkın en çok severek yediği geleneksel yiyecekler arasında sayılabilir.
Rekreasyon İmkanları
Ayazma Pınarı Tabiat Parkı, genelde karaçam ağaçlarından oluşan doğal orman dokusu, şehre çok yakın konumda olmayışıyla temiz havası ve şehrin gürültüsünden uzak, açık hava rekreasyon faaliyetlerine olanak sağlaması, özellikle yaz mevsiminin sıcaklığından bunalanların serinleyebileceği bir ortam olması ve Tabiat Parkının tam bir doğal görsel şölen sunması ve her yıl gelenek haline gelen güzellik yarışmasının düzenlenmesi ile Çanakkale ilinin özellikli alanlarından biridir.
Alan sahip olduğu doğal ve kültürel zenginlikleri nedeniyle turizm potansiyeline sahiptir. Orman, dağ, su peyzajları açısından zengin bir kaynak değere sahiptir. Ziyaretçilerin büyük bir kısmı hem gezmek ve hem de piknik yapmak amacıyla alana gelmektedir.
