Genel Bilgiler
2011 yılında tescil edilen Vezirsuyu Tabiat Parkı, Samsun ilinin Vezirköprü ilçesinde yer almaktadır. Vezirsuyu Tabiat Parkı, Samsun il merkezine 131 km uzaklıkta olup, Vezirköprü ilçe merkezine ise 23 km uzaklıktadır. Alana ulaşım asfalt yol ile sağlanmaktadır. Alan, ziyaretçilerin piknik, doğa yürüyüşü, bisiklet turu, fotoğraf çekimi, bitki ve yaban hayatı gözlemi gibi faaliyetlerin yapılmasına elverişlidir. Tabiat Parkı içinde günübirlik kullanıma yönelik yürüyüş yolları, mescit, çocuk oyun alanları, piknik masaları, kameriye, büfe, çeşme otopark yer almaktadır.
Vezirsuyu Tabiat Parkı içerisinde bitki örtüsü olarak Kızılçam, Sedir, Sahil Çamı ve Toros Sediri, Akçakesme, Ardıç, Meşe, Süpürge Çalısı, Yabani Nar ve Zeytinden oluşan orman ekosistemiyle ziyaretçileri karşılamaktadır. Tabiat Parkı, Altınkaya Barajı ve Şahinkaya Kanyonu’na yakınlığıyla mavi ve yeşilin buluştuğu eşsiz bir güzelliğe sahip olup, ziyaretçilerin vazgeçilmez noktalarından birisi haline gelmektedir.
Flora Bilgileri
Tabiat Parkı alanındaki orman ekosistemi dominant olarak plantasyon halindeki kızılçam topluluklarından oluşmakta olup bazı yerlerde yer yer Sahil çamı (Pinus pinaster) ile karışım yapmakta, küçük bir alanda ise sedir plantasyonu bulunmaktadır. Bununla beraber bu vejetasyon yapısına zaman zaman meşe, gürgen veya maki elemanları da iştirak etmekte, orman altında gelişen diğer bazı ağaç ve çalı türleri arasında Arbutus andrachne (Sandal) ön plana çıkmaktadır. Bunu takiben, Phyllerea latifolia (Akçakesme), Pistacia terebinthus (Menengiç), Cistus creticus (Funda), Arbutus unedo (Kocayemiş), Quercus infectoria (Mazı meşesi), Ruscus aculeatus (Tavşan kirazı), Juniperus oxcycedrus (Adi ardıç), Rosa canina vb. türler yer almaktadır. Orman altındaki diğer otsu türlerden Astragalus sp., Dactylis glomerata, Galium sp., Hypericum sp., Pilosella sp., Sedum pallidum ve Verbascum sp. bulunmaktadır.
Yapılan arazi çalışmaları ve literatür kaynaklarının taranması sonucunda 82 familya, 235 cins ve bu cinslere ait 315 takson tespit edilmiştir. Bu taksonlardan 15’i Karadeniz Elementi (Hirkanya ve Öksin Elementleri dahil), 49’u Avrupa-Sibirya (Kafkasya Elementleri de dahil), 34’ü İran-Turan, 33’ü Akdeniz (Doğu Akdeniz elementleri dahil) fitocoğrafik bölgesine ait iken, 5 tanesi de kozmopolit olup dünya ölçeğinde yaygın dağılışa sahiptir. Geriye kalan 179 takson ise ya herhangi bir fitocoğrafik bölge içerisine dahil değildir veyahut da henüz dahil edilmediği için belirsiz statüdedir.
Fabaceae 27, Asteraceae 20, Brassicaceae 20 takson ile en çok taksona sahip familyalar olmuştur. Bu familyaları Lamiaceae 19, Scrophulariaceae 17, Poaceae 16 ve Apiaceae 14, Rosaceae 11 ve Liliaceae 10 taksonla izlerken diğer familyalar 10’dan daha az sayıda takson içermektedir.
Saha ve çevresindeki doğal alanlarda Akdeniz bitki örtüsü (pesudomaki) yer almaktadır. Alanda ana bitki örtüsü plantasyon halindeki Kızılçam, Sahil Çamı ve Toros Sediri’nden oluşmaktadır. Sahanın içerisinde bulunduğu Vezirköprü İlçesi biyoçeşitlilik ve endemizm yönünden Karadeniz Bölgesi'nin en zengin yöreleri arasındadır.
Fauna Bilgileri
Saha ve yakın çevresinde memelilerden yaban domuzu, tilki, sansar, sincap, karaca, kurt, tavşan ile kuşlardan kızıl şahin, atmaca, kartal, doğan, baykuş, keklik, sığırcık, serçe, gri balıkçıl, büyük akbalıkçıl, küçük akbalıkçıl ve bazı göçmen kuş türleri bulunmaktadır. Sürüngenlerden yılan, kaplumbağa ve kertenkele görülmüştür. Göl ekosisteminde sazan, levrek, yayın ve kefal vardır. Tabiat Parkı ekolojik sınırları içerisinde 4 iki yaşamlı, 9 sürüngen, 65 kuş, 19 memeli ve 4 balık türü olmak üzere toplam 101 omurgalı türün varlığı tespit edilmiştir.
Kaynak Değerler
Tabiat Parkı kaynak değerleri; flora ve faunanın oluşturduğu biyolojik kaynaklarla birlikte; görsel peyzajıyla estetik kaynaklar, açık hava rekreasyonu potansiyeliyle rekreasyonel kaynaklar ve bulunduğu ilçenin tarihsel ve kültürel yapısı itibariyle kültürel kaynaklardır. Alanın ana kaynak değeri ormanın gölle oluşturduğu, başka bir ifade ile yeşil ile mavinin buluştuğu eşsiz peyzajdır.
Kültürel Değerler
Sahanın mülki olarak bağlı bulunduğu Vezirköprü İlçesinin MÖ. 5000 yıllarına dayanan tarihi geçmişi bulunmaktadır. Hititlerin kutsal kenti olduğuna inanılan Nerik sahaya yakın konumdadır. Çevrede çok sayıda Tümülüs ve Bizans kalıntıları bulunmaktadır. Vezirköprü ve köylerinde Sarıkız, İkikat, Eminem, Köroğlu Horon, Çil kız, İkiayak, Yelleme, Tamzara, Simsim, Karaoğlan, Dikhoron, Dörtayak ve Oduncular gibi halk oyunları oynanmaktadır. İlçenin kendine has yemeklerinden en ünlüsü, genellikle düğünlerde pişirilen keşkektir. Keşkek üzerine etli ve nohutlu yahni dökülerek yenir. İlçede katık (süzme yoğurt) la yapılan yemekler de meşhurdur. Bunlar; katık böreği, memecik, katıklı ekmek, katık sündürmesi vb.dir. Ayrıca Oymaağaç oğlak kebabı, orman kebabı, kuzu çevirmesi ve çeşitli hamur işleri de en belirgin yemeklerindendir. Kaz pilavı, tirit, kaz çevirmesi yine yöreye has yemeklerdendir. Haluçka, yaprak dolması, bazlanbaç, bişi, mıhlama, nünük, pıtpıt, kaypak, cimcik, çılbır ismi anılması gereken diğer yöresel yemeklerdendir. Yaygın olmamakla birlikte bazı köylerde yöresel kendine has kıyafetler giyilmektedir. Susuz, Sarıdibek, Alanşeyhi, Tahtaköprü köylerinde halen giyilen kırmızı-beyaz yün dokumalı, renkli boncuk süslemeli “taç” adı verilen baş giyimi görülmektedir. Bazı köylerde kuşak, çember, peşgir dolamaları tespit edilmiş olup tezgahları kuruludur.
Kendine özgü yassı formuyla diğerlerinden ayrılan ve 33 değişik parçadan yapılan Vezirköprü Semaveri ilçede en başta gelen zanaattır. Bu zanaat haricinde ilçe merkezinde ve bazı köylerde halı, kilim ve bez dokumacılığı, bakır işlemeciliği, ağaç işlemeciliği, sac işlemeciliği, semercilik, urgancılık ve süpürgecilik gibi bazı el sanatları ya da zanaatlar gelişen teknolojiye rağmen az da olsa yapılmaktadır.
Rekreasyon İmkanları
Sahada halihazırda futbol, voleybol, basketbol, tenis gibi normal sporlarla birlikte doğa yürüyüşü, kanyoning ve sportif olta balıkçılığı gibi doğa sporları gerçekleştirilmektedir.
Alan piknik amaçlı günübirlik kullanım yanında kır evlerinde konaklama, karavan ve çadırda konaklama, spor yapma, doğa yürüyüşü, yaban hayatı gözlemi, flora gözlemleme, fotoğrafçılık, atlı yürüyüş, bisiklet gezisi, sportif olta balıkçılığı, yelken ve kano gibi su sporları, yüzme, su altı dalış, göl ve kanyon gezisi, doğa eğitimi, izcilik, oryantring, paintball ve buna benzer bir çok ekoturizm ve rekreasyon potansiyeline, ayrıca bu rekreatif faaliyetleri gerçekleştirecek ziyaretçi potansiyeline sahiptir.
