Sultan Sazlığı Milli Parkı
Kayseri / Yeşilhisar / Ovaçiftlik
46 4384 Yorumları okuKayseri / Yeşilhisar / Ovaçiftlik
46 4384 Yorumları oku
İç Anadolu Bölgesi’nde, Kayseri ili, Yeşilhisar, Develi ve Yahyalı ilçeleri arasında, ayrıca üç önemli turizm merkezinin ortasında yer almaktadır. Daha önce tabiatı koruma alanı iken, 2006 yılında milli parka dönüştürülmüştür. Toplam alanı 24.357 hektardır.
Tatlı ve tuzlu su ekosistemlerinin bir arada bulunduğu, nadir bir ekosistem oluşu, nesli tehlikeye düşmüş veya düşebilir türlerinde yer aldığı 301 kuş türünün beslenme, barınma ve kuluçka alanı oluşu, Avrupa'da turna, flamingo, akbalıkçıl, kaşıkçı kuşlarının bir arada kuluçkaya yattığı tek alan oluşu kaynak değerlerini oluşturmaktadır.
Sultansazlığı, İç Anadolu step ekosistemi içerisinde, kapalı bir havzada yer alan, hem ulusal hem de uluslararası öneme sahip bir Sulak Alan’dır. Sultansazlığı’ndaki sulak alan ekosisteminin, nadir olarak bir arada bulunan tatlı ve tuzlu su ekosistemini bünyesinde barındırması ise bu alanın ekolojik önemini daha da artırmaktadır.
Tatlı ve tuzlu su ekosisteminin etrafında ise tuzcul çayır ve meralar hakimdir. Bu iki ekosistemin birlikteliği Sucul ve Karasal Vejetasyonun bir arada gözlemlenmesini sağlamıştır. Biyolojik çeşitlilik içerisindeki bitki türü çeşitliliği ise, “Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi Projesi” kapsamında 2002-2004 yılları arasında gerçekleştirilen flora çalışmalarında doğal bitki türünün 428, endemik tür sayısının ise 48 olduğu tespit edilmiştir. Tespit edilen 48 endemik tür içerisinde yer alan Puccinellia bulbosa (Grossh.) subsp. Caesaria Kit Tan türünün ise dünyadaki tek yayılış alanının Sultansazlığı olması bu alanın önemini daha da artırmaktadır.
Sultansazlığı’nın, farklı ekosistem ve habitatlara bir arada sahip olması, birçok fauna (hayvan) türüne üreme, konaklama ve beslenme imkanı sunmaktadır. Bunun sonucu olarak da Sultansazlığı fauna türleri [ Fitoplankton, Zooplankton, Omurgasızlar (Sucul Omurgasızlar, Karasal Omurgasızlar), Omurgalılar (Balıklar, İki Yaşamlılar, Sürüngenler, Memeliler ve Kuşlar)] açısından da oldukça zengindir.
Fakat bu fauna zenginliği içerisinde Kuş türlerinin Sultansazlığı için ayrı bir önemi bulunmaktadır. Çünkü Sultansazlığı, her yıl Afrika-Avrupa-Asya arasında göç eden göçmen kuşlar tarafından kullanılan ve ülkemizden geçen iki önemli ana kuş göç yolunun kesişim noktasında bulunmasının yanında sahip olduğu ekosistem çeşitliliği ile kuşlar için farklı kuluçka, beslenme, üreme, konaklama ve sığınma yeri sağlaması sebebiyle fauna içerisinde en zengin tür çeşitliliğine sahip kuşlardır. Ayrıca, Sultansazlığı’nın içerisinde yer aldığı Develi Havzasının denizden yüksekliğinin 1071 – 1076 m. arasında değişmesi sebebiyle yayılış alanı Sultansazlığı’na göre daha kuzey enlemlerde olan kuş türleri Sultansazlığı’nı kuluçka amacıyla kullanmaktadırlar.
Sultansazlığı’ndaki ekosistem özelliklerinin ideale yakın olduğu dönemlerde, Sultansazlığı ve çevresinde 600.000 su kuşunu görmek mümkündür. Bu da, Sultansazlığı’nın, A Sınıfı Sulak Alanı özelliği taşıdığının bir göstergesidir. Sultansazlığı’nda bu zamana kadar yapılan kuş sayım sonuçlarına göre, maksimum 301 kuş türü sayılmıştır. Sultansazlığı’ndaki, kuş türü ve sayısı özellikle sulak alan ekosistemindeki su seviyesinin değişimine ve aylara bağlı olarak büyük değişiklik göstermektedir.
GEF-II Biyolojik Çeşitlilik ve Doğal Kaynak Yönetimi Projesi kapsamında alanda 2002-2004 yılları içerisinde 247 kuş türü tespit edilmiştir. Sultansazlığı’ndaki kuşları bulundukları döneme göre Yerli, Yaz Göçmeni, Kış Göçmeni, Geçit ve Düzensiz olmak üzere 5 ana grup altında toplamak mümkündür.
Sultansazlığı Koruma Alanı, idari olarak Kayseri İline bağlı Develi ve Yeşilhisar İlçe sınırları içerisinde kalmaktadır. Koruma Alanı çevresinde, Develi İlçesine bağlı Sindelhöyük Kasabası ile Yenihayat Köyü, Yeşilhisar İlçesine bağlı İlçe Merkezi, Yeşilova Köyü ve Musahacılı Köyü ile Yahyalı İlçesine bağlı Senirköy yerleşim alanları bulunmaktadır. Koruma Alanı sınırları içerisinde ise Develi İlçesine bağlı Çayırözü ve Soysallı Köyü ile Sindelhöyük Kasabasının 4 mezrası(Devesazı Damları, Çarıklı Sazdamları, Yağızlı Sazdamları, Karapınar Damları) ve Yeşilhisar İlçesine bağlı Ovaçiftlik Köyü yerleşim alanları bulunmaktadır.
İnsanın doğal çevresine uyarlanım sürecinde oluşturduğu yaşama biçimi olarak kültür, Sultan Sazlığı’nda da kendine özgü bir şekil almıştır. Bu yaşam biçiminde doğal çevre ve kültür arasında karşılıklı ilişki söz konusudur. Kültüre ya da başka bir ifadeyle bu karşılıklı ilişkiye geçmeden önce kabaca bölgenin, dinsel ve etnik yapı açısından homojen bir özellik gösterdiği söylenebilir. Bölge halkı Sünni inanışına sahip Müslüman Türklerden oluşmaktadır. Bu yerleşim birimleri içerisinde sadece Yeşilhisar İlçesine bağlı Musahacılı Köyü’nün kültürel yapısı farklıdır. Bu yerleşim birimindeki halk Yörük kökenli olup 1940’lı yıllarda yerleşik yaşama başlamışlardır.
Sultansazlığı; İç Anadolu Bölgesinde yer alan Kayseri ili, Develi ve Yeşilhisar İlçelerinin sınırları dahilinde kalan ulusal ve uluslararası öneme sahip A sınıfı sulak alanlarımızdandır. Tatlı ve tuzlu su ekosistemini bir arada barındıran ve nadir bir sulak alan konumundaki Sultansazlığı, Avrupa Konseyi tarafından nesli tehlike altında olduğu belirlenen Phalacrocorax pygmeus ve Oxyura leucocephala türleri ile global tehdit altında olan Oxyura leucocephala ve Otis tarda türlerinin bu sahada üremesi, aynı zamanda Phoenicopterus ruber, Platalea leucorodia, Grus grus, Larus genei ve Glareola pratincola gibi türlerin bu alanda yuvalarının bulunması, kış döneminde Phoenicopterus ruber, Aythya ferine, Aythya fuligula, Aythaya nyroca ve Netta rufina türleri başta olmak üzere 130.000 civarında su kuşunun bu alanda bulunması ve toplam olarak 251 kuş türüne sahip olması nedeniyle, 1994 yılında 17.200 Hektarlık alan, RAMSAR Alanı olarak ilan edilmiştir.
Step ekosistemi içerisinde tatlı ve tuzlu su göllerine sahip olması, nesli dünya ölçeğinde tehlike altındaki türleri barındırması, biyocoğrafik su kuşu populasyonunun %1’den fazla olması, 20.000’nin üzerinde su kuşunun bulunması Su kuşu göç yolu üzerinde bulunması ve bağımsız popülasyonunun %1’den fazla olması, Avrupa ölçeğinde "Korunmada Öncelikli Türlerin" bulunması parkın temel kaynak değerlerini oluşturmaktadır.
Alandaki rekreatif aktiviteler, nesli tehlike altındaki kuş türlerinin mevcudiyeti nedeniyle koruma dengesi lehine yaygın değildir.
